Η βυζαντινή αυτοκρατορία ανάμεσα σε Ανατολή και Δύση: πτυχές της ζωής στο Βυζάντιο στα χρόνια των Κομνηνών - 3. Η Κωνσταντινούπολη

 Η απόκτηση μιας πρώτης γενικής ιδέας για το θέμα

Σε αυτή την πρώτη φάση, χρειάζεται να συγκεντρώσετε πληροφορίες για την Κωνσταντινούπολη γενικά (από την ίδρυσή της ως πρωτεύσουσας της αυτοκρατορίας). Θα σας βοηθήσει αυτή η παρουσίαση:

http://exploringbyzantium.gr/EKBMM/Page?name=monument&lang=gr&id=6&sub=631&sub2=270

Κρατήστε σημειώσεις για τις βασικές αλλαγές στη μορφή της πόλης διαχρονικά.

Αναζητώντας πληροφορίες ειδικά για την Κωνσταντινούπολη της εποχής των Κομνηνών

Μια ολοκληρωμένη αναφορά θα βρείτε εδώ:

http://constantinople.ehw.gr/Forms/fLemma.aspx?lemmaid=10860&contlang=57

Διαβάστε προσεκτικά και φτιάξτε έναν κατάλογο με τα σημαντικότερα μνημεία (μην ξεχάσετε τα σχετικά με το παλάτι, αλλά και δύο-τρεις ναούς).

Παρατηρώντας αναπαραστάσεις κωνσταντινουπολίτικων κτηρίων της εποχής

Στην ιστοσελίδα: http://www.byzantium1200.com/contents.html θα βρείτε αναπαραστάσεις σημαντικών οικοδομημάτων-κατασκευών που καθόριζαν τη μορφή της πόλης στην περίοδο που μας ενδιαφέρει (κάποιες κατασκευές είναι παλιότερες, αλλά κυριαρχούσαν στην πόλη).

Παρατηρήστε τα τείχη (αρ. 57, 65), το υδραγωγείο (αρ. 4), το παλάτι των Βλαχερνών (αρ. 11) και περιγράψτε τα. Από τις εκκλησίες της περιόδου, μπορείτε να διαλέξετε ανάμεσα στη Μονή Παντοκράτορος (αρ. 49), τη Μονή Παμμακαρίστου (αρ. 48) και τη Μονή Χώρας (αρ. 18). Περιγράψτε σύντομα και μία από τις εκκλησίες (ίσως η καλύτερη επιλογή είναι η Μονή Παντοκράτορος, για την οποία μπορείτε να διαβάσετε και εδώ:

http://constantinople.ehw.gr/Forms/fLemmaBodyExtended.aspx?lemmaid=10903&boithimata_State=&kefalaia_State=#chapter_5)

Μια ματιά και στην Αγία Σοφία...

Μπορεί ο ναός της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη να χτίστηκε αιώνες πριν, παρέμεινε όμως ως το τέλος το σημαντικότερο θρησκευτικό καθίδρυμα της πόλης (και όχι μόνο). Για την περίοδο των Κομνηνών μάλιστα, ενδιαφέρον έχει η παρατήρηση και ο σχολιασμός του ψηφιδωτού που βρίσκεται στο νότιο υπερώο του ναού και απεικονίζει το αυτοκρατορικό ζεύγος Ιωάννη Β΄ Κομνηνού και Ειρήνης. Δείτε τη φωτογραφία εδώ:

https://en.wikipedia.org/wiki/John_Komnenos_Vatatzes#/media/File:Istanbul_2009_Comnenus_Mosaics.JPG

Περιγράψτε τη σύντομα, σκεφτείτε και απαντήστε: Ποιος ο ρόλος μιας τέτοιας απεικόνισης μέσα στην Αγία Σοφία; (σημείωση: δεν είναι τα μόνα αυτοκρατορικά πορτραίτα στο συγκεκριμένο μνημείο) Ποιο είναι το μήνυμα που μεταδίδει μια τέτοια προσωπογραφία;